Balkan Gençlik Okulu Medeniyetler ve Balkanlar projesi online seminerlerinde “Geçmişten Günümüze İran: Tarih, Kültür ve Medeniyet” başlığıyla İstanbul Medeniyet Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Turgay Şafak hoca konuk oldu.
İran bir coğrafyanın adıdır girişiyle konuşmasına başlayan Turgay hoca İran coğrafyasının tarihini İslam’ın fethine kadar, İslam’ın fethinden Sasani dönemine kadar ve Sasani döneminden modern döneme kadar dönemlendirerek genel hatlarıyla anlattı. Medler, Pers İmparatorluğu, Seleskur, Petler, Türk hakimiyetleri, Efşarlar, Kaçarlar, Pevleviler İran tarihi açısından kayda değer dönemler olduğunu belirten Turgay hoca İran tarihi açısından üç tarihi kırılmadan bahsetmenin mümkün olduğunu ifade etti: a) 636 – İslamın fethi b) 1501 -Safevi devletinin kurulması c) 1979 İran devrimi.
Turgay hocaya göre İran modernleşmesi 19.yy’da İran-Rus savaşından sonra İranlıların mağlup olmasıyla başlamış askeri, eğitim, Farsça alanlarında ki değişimlere neden olmuştur. Modernleşme 20.yy’da Rıza Şah ile milliyetçi ve kalkınmacı ideolojik çerçeve ile derinleşmiştir. Kendisine göre İran kimliğinde son yüzyılda yerleşen Kerbala, matem, Şiilik unsurları modern ulus kimliğin inşası süreçlerinde merkeze gelmiştir onun öncesinde Zerdüşlük, mitolojik tarih anlayışı merkezdeydi.
Konuşmanın son kısmında Dr.Turgay Şafak hoca İran edebiyatının önemli isimleri olan Firdevs, Ömer Hayyam, Semavi, Attar, Şeyh Said Şirazi, Hafız Şirazi ve Molla Cami’den dönemleri ve eserleri çerçevesinde bahsetti
Seminer soru cevap kısmı ile son buldu. Dr. Turgay Şafak hocaya ve teşekkür eder çalışmalarında başarılar dileriz. Ayrıca semineri simültane Arnavutça’ya çeviren Berat Alili’ye de teşekkürlerimizi sunarız.
